برنامه اردیبهشت-دکتر علی بابایی زاد-93/11/13

از نظر روانی سالم نباش

طیف مهار از نظر روانی سالم نباش از سلامت روانی شروع می شود و بعد از بروز نروز و سایکوز به بیماری که تفکرات و احساساتش هیچ تناسبی با واقعیت بیرون ندارد، می رسیم. شخصیت هر فرد از جنبه های زیستی، روانی، اجتماعی و فرهنگی تشکیل شده. زمینه ژنتیکی بیماری های روانی را نباید با مهار از نظر روانی سالم نباش اشتباه گرفت. این مهار بیشتر در مورد جنبه روانی شخصیت مطرح است.

اجازه از نظر روانی سالم بودن به ما این امکان را می دهد تا از کودکی طوری رشد کنیم که به واقعیت پاسخ مناسب تری بدهیم و یکپارچگی روانی داشته باشیم. این اجازه به این معناست که انعطاف پذیری و ثبات را درون خودمان همسان پیش می بریم که باعث می شود بین فکر و هیجانات خودمان هماهنگی ایجاد کنیم و پاسخ درستی به واقعیت بدهیم. انعطاف پذیری یعنی اینکه بتوانیم نسبت به شرایط درونی خودم، محیط و ارتباطاتم پاسخی بدهم که پاسخ منعطفی باشد. (مثال: کسی از دوستش می پرسد: -امروز بریم برون؟ --نه امروز وقت ندارم. نتیجه گیری فردی که با بالغ درونش ارتباط برقرار می کند و سالم است، این است که "دوستم وقت ندارد". اما نتیجه گیری فردی که این مهار را دارد این است که "دوستم دیگه نمی خواهد برای من وقت بگذارد و می خواهد مرا کنار بگذارد.") ثبات یعنی اینکه در رفتار و تفکراتم یکنواخت باشم. (مثال: در پاسخ به سلام دوستم با گرمی سلام کنم اما بار دیگر، تحت همان شرایط با اخم به دوست خود بی محلی کنم.) سرمنشا سلامت روان اجازه از نظر روانی سالم بودن است و وقتی در درون ما جریان دارد، باعث می شود ما بتوانیم با انعطاف پذیری و ثبات در رفتارمان تعادل ایجاد کنیم و هیجانات و تفکراتمان با هم هماهنگی داشته باشد.

سبب شناسی:

هر چیزی که ما را تهدید کند یا باید حرکتی کنیم تا به آن غلبه کنیم و نابود نشویم یا از خودمان دفاع کنیم. محیط اضطراب زا، تهدید آمیز، نا امن، غیر قابل اعتماد و غیر قابل پیش بینی باعث می شود به درون خودمان فرار کنیم که شاید آنجا امنیت و اعتماد را پیدا کنیم. این به درون خود فرار کردن، ممکن است به خیال پردازی برسد و فرد قصه می بافد و تا جایی پیش می رود که بیگانگی اجتماعی پیدا میکند و دچار خطای شناختی می شود و شاید یه هزیان برسد. این مهار سیر تکاملی مرضی  دارد که اگر عوامل ژنتیکی و زیستی را کنار بگذاریم، فرد از دنیای بیرونی دل بریده و به دنیای درونی رو می آورد و آنقدر درگیر می شود تا آنجا که تصورات خود را با واقعیت اشتباه می گیرد و جهت دفاع از خود، تفکراتی می کند که امروز این تفکرات، پایه یا برداشت پایه ای او برای پاسخ به واقعیت شده و چارچوب ناکارآمدی برای پاسخ به واقعیت ساخته.

کسی که در دوران کودکی خیلی بهش فشار وارد می شود، مرزهای او تهدید می شود، کنترل می شود و مورد ضرب و شتم قرار می گیرد و مدام ترسانده می شود و آسیب می بیند، ممکن است دچار این مهار شود. (مثال: کودکی که نیمه شب با فریاد والدین از خواب می پرد. مادری که بن بست مضاعف ایجاد می کند، یک بار به فرزند خود می گوید تو هیچی نمی شوی، بار دیگر می گوید تو باید از همه بهتر و بالاتر باشی)

فردی که اجازه از نظر روانی سالم بودن را دارد، با هماهنگی چهار مولفۀ فکر و هیجان، انعطاف پذیری و ثبات به واقعیت از راه عینی پاسخ می دهد. (راه عینی: آن چیز که ملموس و قابل تعیین باشد)

دانلود فایل صوتی